| به گزارش جهان به نقل از تسنیم، مراسم رونمایی مستند «لبیک» عصر دیروز در تالار فارابی دانشگاه هنر برگزار شد. این مستند درباره راهپیمایی زائران مرقد امام حسین(ع) در اربعین حسینی است. وحید امیرخانی، کارگردان و عباس نادران، تهیه‌کننده مستند «لبیک» هستند و آریا عظیم‌نژاد موسیقی «لبیک» را ساخته است. لقمان سخنور تدوینگر و مهدی آزادی مدیر تصویربرداری این مستند هستند.در ابتدای مراسم رونمایی از این مستند که در حلقه هنر دانشگاه هنر انجام گرفت، مستند ۳۰ دقیقه‌ای «لبیک» برای حضار پخش شد. این مستند ترکیبی از تصویر و موسیقی است و هیچ دیالوگی در فیلم وجود ندارد. در این فیلم راهپیمایی زائران امام حسین(ع) از نجف تا کربلا در اربعین حسینی به نمایش درآمده است. آغاز این فیلم با تصاویری از قبرستان وادی‌الاسلام در نجف اشرف است. مستند هنری «لبیک» با تصاویری از حرم امام حسین(ع) به پایان می‌رسد.پس از نمایش مستند «لبیک» نشست نقد و بررسی این مستند برگزار شد. شیما عالی و پویان عسگری به عنوان کارشناس و وحید امیرخانی کارگردان اثر دراین نشست حضور داشتند. پیش از این قرار بود محمدباقر مفیدی‌کیا با موضوع «جنگ؛ این واژه مظلوم» به کندوکاوی در مفهوم جنگ با رویکرد تولید محتوا برای آثار هنری بپردازد. امیرخانی از طرف مفیدی‌کیا به دلیل عدم حضورش در حلقه هنر عذرخواهی کرد.شیما عالی در مقدمه خود برای نقد «لبیک» گفت: نقد چنین اثری کار سختی است، زیرا بیشتر افراد تجربه مستقیم حضور در این رویداد را دارند. «لبیک» فیلمی در مورد عجیب‌ترین کارناوال بشری است. وقتی فردی درگیری درونی با یک موضوع دارد فیلم ساختن در کار مشکلی می‌شود. اینکه فرد خودش را از درگیری درونی با یک موضوع بیرون بکشد و به صورت آبجکتیو با موضوع برخورد کند و فیلم بسازد کار دشواری است.وی افزود: فیلم ساختن در مورد موضوعی که هرکس روایتی از آن در ذهن دارد کار سختی است. مردم نه تنها از عاشورا روایت ذهنی دارند بلکه این روایت دارای موسیقی، معنا و مصداق است که مخاطب با آنها آشنا است. این آشنایی موجب می‌شود که فیلمساز با یکی از سه استراژی مطرح به سراغ این سوژه برود. استراتژی اول رفتن به سراغ موضوع به صورت فرم‌گرا می‌باشد. کاری که در مستند «لبیک» انجام شده است. روش دوم استفاده از راوی برای بیان فضا و روش سوم بازگویی قصه‌های افراد درگیر در ماجرا است.این کارشناس اضافه کرد: در راهپیمایی اربعین هیچ کنش خاصی انجام نمی‌شود. مردم در این مراسم به صورت عادی و روزمره راه می‌روند. این امر فیلم ساختن با این موضوع را مشکل می‌کند. در مستند «لبیک» نه با یک داستان روبرو هستیم و نه با یک واقعیت خاص که بتواند مخاطب را جذب کند. پس باید نمادها تنها پیشبرنده مستند باشند.عالی با تاکید بر اینکه اکثر تجربه‌ها در زمینه ساخت فیلمی با موضوع راهپیمایی اربعین با شکست مواجه شدند، گفت: کسانی که تجربه حضور در این مراسم را دارند می‌گویند این چیزی نیست که ما دیده ایم. کسانی هم که چنین تجربه‌ای را ندارند با فیلم ارتباط برقرا نمی‌کنند. راهپیمایی اربعین حسینی یک حرکت نمادین است که به یک کنش اجتماعی و سیاسی تبدیل می‌شود. این که چگونه بتوانیم در این کار وارد معنا شویم کار مشکلی است.تعزیه و سینماوی در ادامه به تشریح مزایای تعزیه نسبت به سینما پرداخت و تصریح کرد: ما هنگامی که تعزیه را می‌بینیم، هم از قصه خبر داریم و هم کارکترها را به خوبی می‌شناسیم. همه تعزیه‌ها دارای نسخه مشترکی است. تنها تفاوت در تعزیه‌های مختلف فرم و یا دست‌کاری‌های جزئی در دیالوگ‌ها است. پس این سؤال به وجود می‌آید که چرا تعزیه هنوز زنده است و به کار خود ادامه می‌دهد.این کارشناس افزود: تعزیه خودش را کنار می‌کشد و اجازه می‌دهد روایتی که در ذهن مخاطب است زنده شود. اتفای که در هیچ هنر دیگری نمی‌افتد. در سینما هم اینگونه نیست. هنگام دیدن «لبیک» پیامی غیر از آن پیامی امیرخانی در ذهن دارد به ما نمی‌رسد. رسیدن تکنیک سینما به حدی که مانند تعزیه عمل کند تقریبا محال است.پویان عسگری در این قسمت خطاب به شیما عالی تاکید کرد: برخی افراد توانسته‌اند توسط سینما به مضوعی که شما اشاره می‌کنید، برسند.شیما عالی در ادامه درباره نمادهای فیلم «لبیک» گفت: باید پرسید در این فیلم وارونگی تصاویر و سایه‌ها به چه معنا است. سوال اینجا است که آیا «لبیک» تجربه موفقی بود و نمادها توانستند به نتیجه برسند؟ چرا در این فیلم قبرستان وادی‌الاسلام نشان داده شد؟ در «لبیک» سوالهایی برای مخاطب مطرح می‌شود که به آنها جواب داده نمی‌شود.پویان عسگری در ادامه با تاکید بر اینکه در دهه‌های۴۰ و ۶۰ برداشت نمادین رواج یافت گفت: در این دوره برخی افراد اصل ماجرا را رها می‌کردند و به معناگشایی یا معناتراشی برای اثر می‌پرداختند. استفاده از نمادها لزوما برای رساندن یک معنای خاص به ما نیست. برخی نمادها می‌خواهند ما را به یک احساس از موضوع برسانند.وی افزود: در فیلم «لبیک» با المان‌های انعکاس، وارونگی و وادی‌الاسلام روبرو هستیم. صدای نفیری که هنگام نمایش قبرستان وادی‌الاسلام به گوش می‌رسد احساس زنده شدن مردگان برای برپایی راهپیمایی اربعین را به ما می‌دهند. در کل فیلم ما تصاویر تسبیح انداختن و نگاه آدم‌های مختلف را می‌بینیم که به مفهوم انتظار است. انتظار انسان‌هایی که حاضر می‌شوند سختی فراوانی را تحمل کنند تا به یک وجد و احساس دینی برسند و سیراب شوند.شیما عالی با اشاره به طولانی بودن روایت «لبیک» گفت: معتقدم نمادها در این فیلم می‌توانستند پخته‌تر باشند. |
↧
لبیک؛ روایتی از عجیب‌ترین کارناوال بشری
↧