| به گزارش جهان، مرحوم آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات می نویسد: از زید بن علی روایت شده است که گفت در شب بیست و هفتم ماه رمضان شنیدم پدرم امام سجاد (ع) از اول شب تا آخر آن عرض میکرد «اللّهم ارزقنی التجافی عن دار الغرور و الإنابه إلی دارالخلود، و الاستعداد للموت قبل حلول الفوت» یعنی خداوندا! آرام نگرفتن در سرای فریب، بازگشت به سرای جاوید، و آمادگی برای مرگ را قبل از آمدن آن نصیبم فرما و اگر بتوانی معنی این دعا را تصور کنی، آن را بسیار خواهی خواند.این استاد اخلاق در توضیح معنای این دعا می نویسد: آنچه قرآن کریم، روایات آل محمد (ص) و مکاشفات اهل یقین بر آن گواهی میدهد این است که دنیا سرای فریب بوده و آنچه در آن است، آنگونه نیست که دیده میشود. بلکه صفات موجودات این عالم که دیده یا حس میگردد، نظیر منظرهای است که از سراب دیده میشود و ماهیت آن آنگونه که دیده میشود، نیست و به همین جهت آن را سرای فریب نامیدهاند.وی می افزاید: اگر قبول این مطلب برای کسی سخت باشد باید از خود بپرسد که آیا خطای حس را قبول داری؟ و در صورت قبول کردن خطای حس، از خود بپرسد چه فرقی بین خطای حس و عدم خطای حس وجود دارد و در صورتی که بین آنها فرقی وجود نداشت؛ باید بگوییم ممکن است در جایی که فکر میکنیم حس خطا نداشته، خطا داشته باشد و وقتی امکان خطا در تمامی حواس ثابت شد، وقوع خطای حواس با روایاتی که به این مطلب تصریح میکند؛ ثابت میشود.به گفته این استاد اخلاق تعدادی از روایات، دال بر سخن گفتن جمادات هستند در حالی که حس، آن را منکر است. تعدادی از آنها درباره حالت های قبر که عبارتند از ایستادن، فریاد زدن، آتش، سخن گفتن، باغ و نعمت هاست که باز هم حس آن را انکار میکند و تعدادی، دال بر وجود فرشتگان و دخل و تصرف آنها در این عالم هستند و تعدادی دلالت میکنند بر این که روزی تمام مخلوقاتی که در این عالم است،از قبیل جماد و نبات و حیوان از عالم ملکوت میآید.تمامی این روایات، دال بر وجود چیزهای زیاد و عوالم بسیاری هستند که حس، آن را انکار میکند و به هر صورت این عالم، سرای فریب نامیده میشود. چون با شکل هایی که حقیقتی نداشته و با حقایقی که شکلی ندارد؛ اهل خود را فریب میدهد.وی با بیان این که ذاتیات دنیا مانند اعراض بوده و واقعیت های خارجی آن مانند سراب است، افزود: چیزهایی که در آن ثابت دیده میشوند در واقع غیرثابت و چیزهایی که اهل دنیا درباره حقیقت های آن میگویند و اوصافی که برای آن ذکر میکنند، واقعیتی ندارند و هر چیزی که به اقتضای این عالم بوجود میآید در غیر این عالم حکم به محال بودن واقعیت آن مینمایند و هر چه در آن است فریب، توهم و خیال است و مومنی که حجاب ناسوت از دیدگانش برداشته شد، ماهیت اشیاء همانگونه که هست برای او جلوهگر خواهد شد و از بین رفتن حجاب «تجافی عن دار الغرور» یا «آرام نگرفتن در سرای فریب» و آشکار شدن حقایق «انابه الی دار الخلود» یعنی بازگشت به سرای جاوید نامیده میشود.این استاد اخلاق همچنین می نویسد: در چنین اوقاتی که خداوند در آن بیش از سایر اوقات درهای رحمت خود را باز نموده، بندگان را تشویق به ذکر، عبادت و دعای خود نموده و الطاف خاص خود را برای آنان تضمین کرده است؛ بنده مراقب، باید جهت امیدواری را بیشتر در نظر گرفته و دست های آرزوی خود را به طرف کرم خداوند و بخشش های فراوان او دراز کند ولی شیطان در این اوقات اصرار در ترجیح، جهت ترس و ناامیدی دارد تا بدین وسیله مانع عمل بندگان شود. |
↧
زمزمه سیدالساجدین در شب بیست‌و‌هفتم
↧