| سرویس فرهنگی جهان نیوز: رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیرشان با هزاران نفر از معلمان و فرهنگیان، علم آموزی، یاد دادن تفکر و آموختن رفتار و اخلاق را سه عنصر اصلی حرفه شریف و افتخارآمیز معلمی خواندند. همچنان که ملاحظه می شود ایشان علاوه بر علم آموزی، به یاد دادن تفکر و نیز رفتار و اخلاق درست به دانش آموزان تأکید نهاده اند. یاد‌دادن تفکر، یادآور همان ممدوح معروف شهید مطهری است که معلمی را می ستود که اندیشیدن را بیاموزد، نه اندیشه ها را. به راستی می توان کسی را وادار به آموختن اندیشه ای کرد، اما نمی توان او را مجبور به اندیشیدن نمود. رسالت اصیل یک معلم و استاد همانا ترغیب شاگرد به آموختن اندیشیدن است، وگرنه شاید روزی رباتها با توجه به نظم و حافظه دقیق تر، بهتر از بسیاری از معلمان و اساتید از عهده تعلیم اندیشه ها و نقل مفاد درسی برآیند.ژان فرانسوا لیوتار (فیلسوف فرانسوی) به عنوان یکی از مهم‌ترین اندیشمندان پست مدرن، در توصیف شرایط آموزش در جهان جدید و روند مجازی شدن آن به مدد مظاهر نو خصوصا رسانه ها و انقلاب الکترونیک، از عصر «مرگ استاد» و «مرگ معلم» نام برد و اذعان کرد دانشی که تبدیل به کامپیوتر و حافظه کامپیوتری نشود از میان خواهد رفت. وی معتقد بود با وجود تکنولوژی های جدید، عصر مرگ استاد فرارسیده است. فراسوی آن که این سخن لیوتار درست است یا خیر، اما تردیدی نیست که مدح یک استاد برای «دانشنامه بودن» گذشته است. امروز با توجه به «عصر اتباطات» و «انقلاب الکترونیک» داشتن فاکتوری چون خلاقیت برای یک استاد می تواند مهم تر از دانش انباشتی وی باشد.در نقد لیوتار باید گفت اگر عصر مرگ استاد فرارسیده است و اگر حتی روزی ربات ها بتوانند جایگزین اساتید باشند و همچون اساتید انسانی فکر و تخیل کنند، اما آیا می توان تصور روزی را داشت که رباتها معلم اخلاق باشند؟ بی تردید پاسخ منفی است. ربات ها هرگز نمی توانند الگو و سبک زندگی و اخلاق برای انسان ها و دانش آموزان و نیز دانشجویان باشند.از طرفی دیگر و سوای این انتقادی که بر لیوتار و ندیدن ملاحظات اخلاقی توسط وی در شعار «مرگ استاد» وارد است، بر اساتید و معلمان نیز این هشدار لازم می آید که اگر آنها به رسالت اخلاقی و الگویی خود در قبال دانش آموز و دانشجو عمل نکنند و نتوانند در زندگی آنها تاثیرات مثبتی را داشته باشند، با وجود این بی تقاوتی، بعید نیست که روزی ربات های بی تفاوت و ماشین های سرد، جایگزینی برای آنان باشند.اسلام، علم و عالِم را منفک از هم نمی داند. اساسا آن گونه نیز که علامه طباطبایی در تفسیر میزان می گوید، از نظر اسلامی عالمی که اهل عمل نباشد، حتی عالِم هم نیست؛ یعنی تنها دانشمند صاحب علمی که مومن باشد، عالِم است. در همین ارتباط، رهبر معظم انقلاب، «آموزش عملی رفتار و اخلاق» را سومین بعد حرفه افتخارآمیز معلمی خواندند و تأکید کردند: تحقق اهداف و آرمانهای بلند ملت احتیاج به انسانهای صبور، عاقل، متدین، مبتکر، مهربان، شجاع، پرهیزکار، مؤدب و پرتلاش دارد که «معلم» در پرورش چنین انسانهایی، نقش درجه اول، عمیق و ماندگار دارد.رهبر انقلاب در همین زمینه یک نکته مهم را به جامعه معلمان خاطرنشان کردند و آن اینکه درس اخلاق و سبک زندگی، تنها با کتاب و بیان منتقل نمی شود، بلکه نیازمند رفتار صادقانه اخلاقی است.با توجه به این نکات، "معلم" حائز رسالتی بس خطیر، انسانی-الهی و دشوار است که به هیچ روی از عهده ماشین و ربات برنمی آید. معلم راستین کسی است که با دورماندن از آفات عمیق ماشین وارگی و ماشین زدگی، روزمرگی و پرهیز از بی توجهی به اصل تربیت در کنار تعلیم، هم و غم خود را علاوه بر علم آموزی، بر تقویت خلاقیت و اندیشیدن در دانش آموزان و نیز تربیت اخلاقی قرار دهند. همه اینها البته مسلتزم بهره مندی معلم از دانش و خلاقیت لازم و نیز الگوبودن اخلاقی وی از حیث عملی است. |  |
↧
بررسی بخشی از سخنان رهبر انقلاب درباره معلم که مغفول ماند
↧